ADR Nedir?
İngilizce adı European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road olan "ADR anlaşması, tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde naklinin sağlanması, tehlikeli yüklerin sınıflandırılması, şartların belirlenmesi, güzergâhların ve park yerlerinin belli kriterlere uygun hale getirilmesini amaçlayan uluslar arası bir sözleşmedir.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışman (TMGD) Nedir?
İfa edeceği görev ve nitelikleri ADR/RID gibi uluslar arası standartlarca belirtilen ve Bakanlık tarafından tehlikeli madde güvenlik danışmanı sertifikası düzenlenerek yetkilendirilen gerçek kişiyi ifade eder.
ADR’nin Mevzuatımıza Entegrasyonu
Ülkemizde ADR uyumlu düzenleme, ilk olarak 24/10/2013 gün ve 28801 sayılı Resmi Gazete’de “Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik” adıyla yayımlandı. Yine bu yönetmeliğe bağlı olarak alt düzenlemeler çerçevesinde, yürürlüğe giren “Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge” ile Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliğ “ ADR hükümlerinin yasal mevzuatımıza entagrasyonu olarak görülmektedir. Karayolu, demiryolu veya deniz yoluyla tehlikeli malların taşınması için tasarlanan ambalajların sırasıyla ADR / RID ve IMDG kuralları ile uyumlu olarak sertifikalandırılması gerekmektedir.
ADR Konvansiyonun Kapsamı
ADR konvansiyonu karayollarında seyahat ederek madde taşıyan tüm araçların güvenilir bir şekilde taşıma yapabilmeleri için tehlikeli madde üretenlere, dolum tesislerine, araç sürücüsüne, araç sahibine, tehlikeli madde taşıyanlara, tanker üreticilerine ve kullananlara yönelik sorumlulukları, yükümlülükleri, eğitimleri, tehlikeli madde taşımasında kullanılan araçların, işaretlenmesi, etiketlenmesi ve karayollarında güvenli nakliyesi konularını içermektedir. Tehlikeli Madde Taşımacılığında Yol Kenarı Denetimleri» Genelgesine göre ADR’ye tabi işletmeler Karayolların nakliyesinde denetime tabidir.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) İstihdamı Zorunlu Mu?
Tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan ve bir takvim yılı içerisinde net 50 ton ve üstü miktarlarda işlem yapan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyette bulunan işletmeler ile toplam araç taşıma kapasitesi elli ton ve üzerinde olan taşımacılık işletmeler ile miktarına bakılmaksızın ADR Bölüm 1.1.3.6.3’te yer alan tablodaki taşıma kategorisi sıfır olan tehlikeli maddelerle iştigal eden ve tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan, gönderen, paketleyen, yükleyen ve dolduran olarak faaliyette bulunan işletmeleri ADR gerekliliklerine tabidirler.
Söz konusu yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin, ADR Bölüm 1.8.3’te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur.
Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesini Kimler Almalı?
Tehlikeli Maddelerin Karayollarında Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamındaki tehlikeli maddelerden bir takvim yılı içerisinde net elli ton ve üstü miktarlarda işlem yapan; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank konteyner/taşınabilir tank işletmecisi olarak bu faaliyetlerden biri veya birden fazlasıyla iştigal eden işletmeler, Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak zorundadırlar.
Sınıf 1, Sınıf 6 ve Sınıf 7 kapsamındaki tehlikeli maddelerle iştigal eden işletmeler, herhangi bir işlem miktarına bağlı olmaksızın Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak zorundadırlar.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) İstihdamı
- Yasal gerekliliklerin takibi ve dökümantasyonu
- Tehlikeli maddeler ile ilgili muafiyet ve özel izin verilecek hallerin tespiti ve dökümantasyonun hazırlanması
- Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetlerinin belirlenmesi.
- Sevkiyat yönetiminin kurulması (taşıma evrakı, araçta bulunması gereken diğer belgeler)
- Kontrol listelerinin oluşturulması
- Raporlamalar, denetimler vb.
Eğitimler
- ADR 1.3.2.1 Genel bilinçlendirme eğitimi
- ADR 1.3.2.2 Göreve özgü eğitim
- ADR 1.3.2.3 Emniyet eğitimi
- ADR 1.4.1 Genel emniyet önlemleri
- ADR 1.10 Emniyet Hükümleri
- ADR 1.10.1 Genel hükümler ve güvenlik eğitimi
- ADR 5.1 Genel hükümler (Sevkiyat prosedürleri)
- ADR 5.2 İşaretleme ve etiketleme
- ADR 5.3 Konteynerler, tank konteynerler, portatif tanklar ve araçlara levha takma ve işaretleme
- ADR 5.4 Dokümantasyon
- ADR 7.2 Ambalajlarda taşımaya ilişkin hükümler
- ADR 7.3 Dökme yük taşımaya ilişkin hükümler
- ADR 7.4 Tanklarda dökme yük taşımaya ilişkin hükümler
- ADR 7.5 Yüklemeye, boşaltmaya ve elleçlemeye ilişkin genel hükümler
- ADR 8.1 Taşıma ünitelerine ve araç üzerindeki teçhizata ilişkin genel zorunluluklar
Tehlikeli Madde Güvenlik Yönetim Sistemi Kurulması
Analiz Aşaması
- Bilgilendirme eğitimlerinin organize edilmesi
- Bilgilendirme eğitimlerinin analizi
- Risk Değerlendirme ve iş planı
- Yasal gereklilikler ve bildirim analizleri
- Güvenlik Bilgi Formu (GBF) inceleme ve tehlikeli madde kapsam analizlerinin yapılması
- Süreç ve akış analizlerinin oluşturulması
- ADR Mevzuatı kapsamında dokümantasyon ve belgelerin analizi
Uygulama Aşaması
- Yasal Gerekliliklerin Prosese adaptasyonu
- Yükleme/Boşaltma/Elleçleme faaliyetleri
- Sorumlu Birimler Aksiyon Takip
- Dokümantasyon ve Belgeler
- Pilot Eğitimler
- Tedarikçi Toplantısı
Standartlaştırma Aşaması
- Yasal Gerekliliklerin Prosese adaptasyonu
- Kontrol Listeleri
- Proses ve Kontrol süreçlerinin sürdürülebilirliği
- ADR - Mevzuatı güncelleme takip
- Tedarikçi faaliyetleri
- Tehlikeli madde yeni ürün kabul prosedürü